Basur, anüs çevresindeki toplardamarların genişlemesiyle oluşan ve özellikle dışkılama sırasında ağrı, yanma, kaşıntı veya kanama gibi semptomlarla kendini gösteren bir rahatsızlıktır. İç basur ve dış basur olmak üzere ikiye ayrılır. İç basur, rektum içinde oluşurken genellikle ağrısızdır; dış basur ise anüs çevresinde yer alır ve daha ağrılı bir tabloya yol açabilir. Her iki tür de yaşam kalitesini önemli ölçüde düşürebilir.
Bu durumun ortaya çıkmasında birden fazla faktör etkili olabilir. En yaygın nedenler arasında:
- Uzun süre kabızlık ya da ishal: Sürekli ıkınmak damarlar üzerinde baskı oluşturur.
- Yetersiz lif alımı: Bağırsak hareketleri yavaşlar ve dışkı sertleşir.
- Fiziksel hareketsizlik: Kan dolaşımı yavaşlar, damar genişlemesi riski artar.
- Gebelik ve doğum: Artan karın içi basınç, rektum damarlarını zorlayabilir.
- Uzun süre ayakta durmak veya oturmak: Özellikle masa başı çalışanlar ve şoförler risk altındadır
Basura İyi Gelen Doğal Yöntemler
Basura ne iyi gelir, konusu en çok araştırılan hastalıkların başında gelir. Özellikle basurla mücadelede evde uygulanabilecek doğal ve basit yöntemler, semptomların hafiflemesinde oldukça etkilidir. İlk olarak beslenme düzeninin değiştirilmesi önerilir. Lif yönünden zengin sebze ve meyvelerin tüketimiyle bağırsaklar düzenli çalışır, dışkılama kolaylaşır. Bununla birlikte, günde en az 2-2,5 litre su içmek dışkının yumuşamasına yardımcı olur ve ıkınmayı azaltır.
- Evde rahatlıkla uygulanabilecek diğer doğal yöntemler şunlardır:
- Oturma Banyosu (Sitz Bath): Ilık su dolu bir leğende günde 2-3 kez 10-15 dakika oturmak, anüs çevresindeki kasları rahatlatır.
- Soğuk Kompres: Şişlik ve ağrıyı azaltmak için günde birkaç kez kısa süreli buz uygulaması yapılabilir.
- Aloe Vera Jel: Doğal bir anti-inflamatuar olan aloe vera, anüs çevresine sürülerek tahrişi azaltabilir.
- Hindistan Cevizi Yağı: Cilt yatıştırıcı etkisiyle kaşıntıyı azaltır ve nemlendirici görevi görür.
Bu yöntemler sayesinde, basura ne iyi gelir sorusunun yanıtı doğal çözümlerle bir nebze de olsa karşılık bulabilir.
Basur Nedeniyle Ne Zaman Doktora Gidilmeli?
Evde uygulanan yöntemlere rağmen şikayetleriniz geçmiyor veya daha da şiddetleniyorsa, vakit kaybetmeden bir uzmana başvurmanız gerekir. Özellikle dışkılama sırasında aşırı kanama, büyük boyutta memeler ya da yoğun ağrı durumunda ileri seviye tedavi gerekebilir. Uzman hekim, basurun evresine göre ilaç tedavisi, lastik bant yöntemi (band ligasyonu), skleroterapi (enjeksiyon) veya cerrahi müdahaleye karar verebilir.
Tıbbi müdahale gerektiren bazı belirtiler şunlardır:
- Dışkıda belirgin ve sürekli kan
- Anüs çevresinde ele gelen sert şişlikler
- Ateş, titreme gibi enfeksiyon belirtileri
- Ağrı nedeniyle oturamama durumu
- Kronik hale gelen kabızlık ve tuvalete çıkma korkusu
Erken tanı, tedavi başarısını artırır ve yaşam kalitesini kısa sürede yükseltir. Kendi kendine geçmeyen her basur vakası ciddiye alınmalıdır.
