İnsanlığın temel ihtiyaçlarını karşılayan sanayi sektörünün, çevreyle olan ilişkisi ‘’sürdürülebilir sanayi politikaları’’ üretmeyi de zorunlu kılıyor. Sanayinin çevreye vereceği zarar sadece iş dünyasının değil tüm canlıların devamlılığı ve evrenin varlığı açısından da çok önemli bir konu.
Türkiye ‘’sürdürülebilir sanayi’’ konusunda, gelişmiş ülkeler ile kıyaslandığında, henüz yolun başında bir ülke. Son 10 yılda bu konuda farkındalık artmış olsa da özel sektöre de kamu kurumlarına da önemli görevler düşüyor.
Üretim sektörüne CNC takım tezgâhları sağlayan GNC Makina bu bilinçle sanayi sektörüne hizmet etmeye çalışıyor. Otomotiv, savunma sanayi, kalıp ve medikal sanayi sektörüne yönelik makinalar getiren GNC Makina Türkiye’de sürdürülebilir sanayi politikalarının uygulanabilmesinin temelde iki önemli kritere bağlı olduğunu savunuyor.
Birincisi karar alıcıların, sanayi sektörünü sürdürülebilirlik açısından gerekli ortam ve koşulları sağlaması gerektiği, ikincisi ise sanayi kuruluşlarının sürdürülebilirliği, bir kamu zorunluluğu olarak algılamak yerine, kendi şirket politikaları olarak benimsemesi.
Sürdürülebilir Sanayi Politikaları tam olarak ne ifade ediyor?
Sürdürülebilir sanayi politikası; sürdürülebilir kalkınma ve sürdürülebilir büyüme için, sanayiye bir çerçeve çizmektir. Bu çerçevenin nasıl çizilebileceğini ise GNC Makina Yönetim Kurulu Başkanı Gökhan Çetinkaya şu şekilde tarif ediyor; kaynakları doğru kullanma, verimli üretim metotlarından yararlanma, üretimin yapıldığı çevreye zarar vermeme, geri dönüşüm politikalarını uygulama, yenilenebilir enerji kaynakları çeşitliliğini artırma.
Kamu, Sivil Toplum ve Özel Sektörün Sürdürülebilir Sanayi Politikasına İlişkin Yaklaşımları Nasıl?
Sürdürülebilir sanayi politikalarının oluşturulması ve uygulanmasında öncelikli olarak bilinç düzeyinin yükselmesine, yani farkındalığın artırılmasına ihtiyaç var. Bu farkındalık sadece üretici de değil, aynı zamanda tüketicide de olmalıdır. Tüketicinin farkındalığı, üreticilerin ve kamu kurumlarının bu ilkeleri benimsemesini de zorunlu hale getirecektir.
Endüstri 4.0 uygulamaları sanayide sürdürebilir politikalar uygulanmasına zemin sağlar. Endüstri 4.0 ile üretimde otomasyon sağlanırken verimlilik de artar. Bu da, daha az doğal kaynak kullanmak ve daha az enerji tüketmek anlamına geliyor.
Türkiye’de Sürdürülebilir Sanayi Politikalarının Uygulanabilmesi Nasıl Mümkün Olabilir?
Gökhan Çetinkaya, Türkiye’de sürdürülebilir sanayi konusunda yapılan mevzuat çalışmalarının sanayicilerin sürdürülebilirliği kendi şirket politikaları olarak benimsemedikleri sürece yetersiz kalacağını savunuyor. Üreticilerin, kendi sürdürülebilirlik birimi bulunması gerektiğini, düzenli olarak sürdürülebilirlik raporları yayınlamalarının önemli olduğunu, tedarik zincirlerinde bunun bir kriter olarak aranması gerektiğini söylüyor.
Çetinkaya, sanayide sürdürülebilirliğin paydaşlarla mümkün olduğunu da şöyle ifade ediyor;
İlk ve önemli paydaşımız, Türkiye’de temsilciliğini yürüttüğümüz markalarımız. Bu hususta olabildiğince seçici davranıyoruz. Genel olarak iş birliği içinde olduğumuz üreticiler Almanya, Tayvan ve Japonya’da üretim yapıyorlar. Neredeyse tamamı kendi ülkelerinde ki sürdürülebilir sanayi politikaları kapsamında ve Endüstri 4.0 ilkelerini benimsemiş olarak imalat yapıyorlar. Haliyle ürettiği ürünler de üretime dahil olduklarında enerji tüketimi ve karbon salınımı konusunda oldukça verimli hatta bu konu da birçoğunun patent ve ödülleri mevcut.
Bir diğer paydaşımız ise müşterilerimiz. GNC Makina 2019 yılında başlattığı Türkiye’de ilk defa kendi alanında kullandığı yapay zekâ algoritması ile müşterilerini segmente edebiliyor. Bu segmentasyonun değerlendirme kriterleri arasında, firmaların sürdürülebilir sanayi politikaları içerisinde üretim yapıp yapmadıkları var. Örneğin organize sanayide mi yer alıyor? Çevre ve atık ile ilgili sertifikaları var mı? Endüstri 4.0 üretim teknolojilerini kullanıyor mu? GNC Makina bu konuda farkındalığı olan müşterilere bazı ayrıcalıklar tanıyor.
Ve en önemli paydaşlarımızdan bir diğeri de personelimiz. GNC Akademi’de, personele bu konuda eğitimler veriyoruz. Amacımız, çalışanların farkındalığını artırmak ve donanımlarını güçlendirmek.
Gökhan Çetinkaya Türkiye’de faaliyet gösteren sanayicilere önerilerini ise şöyle özetliyor.
Öncelikle, bu konu hakkındaki farkındalıklarını arttırmalıdırlar. Farkındalık artmaya başladığında bilinç de artmaya başlayacaktır. Sürdürülebilir üretim politikalarının öncelikle kendileri daha sonra ise gelecek nesiller için önemli olduğunu içselleştirmelidirler.
- Bilinç oluşturmak için personellerin eğitilmesine önem verilmelidir. İmalat sürecinin her aşamasında tüm enerji kaynaklarının verimli bir şekilde kullanılmasını sağlamak temel başlık haline getirilmelidir.
- Endüstri 4.0’a yatırım yaparak hem verimliliğin artırılması hem de daha az doğal kaynak kullanımı sağlanmalıdır.
- Üretim tesisleri ekolojik dengeyi korumaya hizmet edecek şekilde dizayn edilmelidir. Yani akıllı fabrikalar kurulmalıdır. Buna bir maliyet olarak bakmak yerine, bu konudaki uygulamaları tam ve eksiksiz olarak yerine getirmek gerekir.
- Kirliliği ve atığı minimize edecek şekilde üretim prosesleri tekrar dizayn edilmelidir.
- Enerji ihtiyaçlarını karşılamak için, yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmeli, kullanılan enerjinin büyük bir kısmı yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlanmalıdır. Bu aynı zamanda enerji maliyetlerinde de ciddi bir avantaj getirecektir.
