Sosyal Uyum Kampı: Benzerliklerin ve Farklılıkların İnsanları Bir Arada /Barış Can Sever

Geçtiğimiz hafta İstanbul’da katıldığım projenin ismi İMECE Sosyal Uyum Kampıydı. Türkiye’nin çeşitli bölgelerinden 48 mülteci ve 48 Türkiyeli genç bu kampta bir araya geldi. Habitat Derneği, Birleşmiş Milletler Mülteci Yüksek Komiserliği – BMMYK (UNHCR), ve Göç İdaresinin ortaklığında gerçekleşen proje, pek çok ortak özellikleri ve farklılıkları olan gençlerin yetkinliklerini desteklemek ve sosyal uyumunu arttırmak amacıyla gerçekleştirildi.

4 gün süren kampın ilk günü tanışma, program tanıtımı vb. giriş aktiviteleriyle devam ederken, ikinci gün program temsilcilerinin ve davetli konuşmacıların yer aldığı panelle başladı. Panelin çok sesli ve farklı bakış açılarına sahip yapısı, katılımcı gençlerin oldukça ilgisini çekti. Günün devamında ise programın ana hatlarını oluşturan atölye çalışmalarına geçildi. Bu atölye çalışmalarının belli temaları vardı. Temalar şu şekildeydi: Kültürlerarası Diyalog ve Hikaye Anlatıcılığı, Bilgiye Erişim ve Örgütlenme, Yeni Medya ve Nefret Söylemi, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Kısa Film Atölyesi. Her biri birbirinden değerli bu atölyeler için katılımcılar, dahil olmak istedikleri çalışma gruplarına ikinci ve üçüncü gün için isimlerini yazdırdılar. Atölyelerin birbirinden değerli olması ve katılımcıların olağanüstü merakının sonucunda, her arada ve boş vakitlerde gençler birbirlerine neler yaptıklarını soruyor ve giremedikleri atölye çalışmalarını olabildiğince öğrenmeye çalışıyordu.

Yazının başında dediğim gibi gençler, ortak ve farklı özelliklerini uyum içinde birbirlerine sergiliyordu. Benim de her zaman önemine ve var oluşuna saygı duyduğum müzik ve dans bu özelliklerin en başında geliyordu. Müziklerin sözleri veya dansların ufak ayrıntıları farklı olmasına karşın gençleri her zaman ahenkle birbirine bağlıyordu. Müzik sesi geldiğinde kollar açılıyor veya hemen halaya giriliyor, birlikte eğlenmenin tadını çıkarıyorlardı. Bu birliktelik sadece eğlenmekle kalmayacak, aynı zamanda gelecek günlerde, aylarda ve yıllarda ortak işler yapmaya ve sorunlara birlikte çözüm üretmeye kadar gidecekti. Kamp esnasında yapılan paylaşımlardan bunun gerçekleşeceği açıkça belliydi. Yemek esnasında konuştuğum, savaştan dolayı evini ardında bırakıp Türkiye’ye gelen bir arkadaşım şöyle söyledi: “Raydan çıkmış bir tren olduğunu düşünelim, hepimiz bu trenin içindeyiz ve bu treni raya hep birlikte oturtmamız gerekiyor.”

Evet, çok doğru söylüyordu. Raydan çıkmış bir tren gibiyiz. Farklı vagonlarda gidiyor olabiliriz ama hepimiz aynı trendeyiz. Kimimiz makinist, kimimiz yolcu, kimimiz trende çalışan bir görevli… Hep birlikte elimizden geldiğince bu treni rayına oturtabiliriz. Nasıl mı? Bu kampta da olduğu gibi, birbirimize saygı duyarak, birbirimizi severek, birlikte çalışarak, ötekileştirmeden doğrudan temas kurarak ve elimizden geldiğince sorumluluk alarak… Biz geçtiğimiz hafta bu kampta bir parça da olsa bu trenin yeniden raylara oturması için katkı sunduk. Şimdi bu çabaları evimizde, mahallemizde, okulumuzda, işimizde yaygınlaştırma zamanı. Siz de bu çorbada tuzunuz olsun istemez misiniz?

Social Cohesion Camp: The Humans of Commonalities and Differences were Together

The name of the project in which I was involved last week in Istanbul was IMECE Social Cohesion Camp. 48 young refugees and 48 young Turkish people from various provinces in Turkey gathered in this camp. The project which was organized by the cooperation of the Habitat Association, the UN Refugee Agency – UNHCR and the Migration Directorate in Turkey, aimed at enhancing social cohesion and supporting competences of these young people.

The first day of the camp was carried on with conversancy, introduction of the program and initial activities. The second day started with a panel which consisted of the representatives of the program and guest speakers. The polyphonic feature of the panel which contained various point of views attracted participants’ attention. Afterwards, the participants joined in the organized workshops which created essentials of the program. These workshops included certain themes such as Intercultural Dialogue and Storytelling, Organization and Access to Information, New Media and Hate Speech, Gender Mainstreaming, and Short Movie Workshop. Each of them was highly valuable. They wrote down their names in the lists of the groups as the participants had to choose two of them. As a result of that the worthiness of these workshops and the curiosity of participants, these young people were always asking each other about other workshops in which they did not take part in their free time.

As indicated before, these young people have had common and different features as they presented to each other in accord. Especially, the music and dance styles that the participants shared each other… Even though the lyrics of songs and small details of dances are different, each time they interconnected young people in the camp. Once the music was heard, their arms were opened or they danced the halay as they were having fun. This synergy will not have remained only at entertainment, but also these young people will have cooperated to work in common jobs and produce solutions to the problems together. This was so obvious in respect to participants’ interactions in the camp. While we were having a lunch, a friend who came to Turkey due to the war in Syria indicated that: “Let’s think about a train which derailed. We have been in this train together and we must take it back to the rails."

Yes, he was absolutely right. We already derailed. We could go in different carriages but we are in the same train. Each of us is different as a passenger, a mechanic, a steward and so on… As we could do, we can take this train back to the rails. Do you say “how”? As happened in this camp, by respecting and loving each other, working together, having direct contacts without any discrimination and taking responsibility as much as possible… Last week, we contributed a little to this process by having a part in this camp. Now, it is time to extend these efforts in our home, neighborhood, schools and work places. Wouldn’t you want to be a part of this effort?

Kampa Ahenga Civakî: Mirovên Cûdahiyan û Mînaniyan Li Cem Hev in

Hefta bihûrî navê projeye yê ku li ez Stenbolê tevlî bûm, İMECE Kampa Ahenga Civakî bû. Ji herêmên cüda cüda yên Tirkiyeyê 48 ciwanên Tirkiyeyî li vê kampê hatine cem hev. Komeleya Habîtatê , Komseriya Bilind ya Penaberan ya Neteweyên Yekbûyî BMMYK ( UNHCR), proja ku bi hevkariya Gerînendetiya Koçberiyê pêk hat, ji bona ku ciwanên ku xwedî gellek taybetî û cûdahiyan bene destekkirin, pêk hat.

Roja pêşî ya kampa 4 rojan berdewam kire bi hevnasîn û bi çalaksaziyên destpêkê dewam kir.Roja diduya bi panelekê dest pê kir ku têde nûnerên bernameyê û axêverên vexwendî hebûn. Naveroka panelê ya pirr-deng û xwedî nêrînên cüda , gellek bala beşdarvanên ciwan kişande. Di berdewamiya rojê de ji xebatên atolyeyê yên xetê bingehîn yê bernameyê pêk tîne, hatin nişandan. Çend babetên diyar yê vê atolyeyê hebûn. Babet bi vî awayê bûn : Diyaloxa Navçandî û Vebêjeriya Çîrokan, Gihîştina Agahiyê û Birêxistinbûn, Çapemeniya Nû û Rabêja Rikberiyê, Wekheviya Zayendî ya Civakî û Atolya Fîlmên Kurt. Beşdarvanan ji bona van atolyeyên ku yek ji yekê hêjatir, ji bon van komên xebatê ku dixwazin têde bixebitin, ji bona rojên diduya û sisêya navên xwe nivîsandin. Ji ber ku atolye yek ji yekê hêjatir in û di dawiya tatêla awarte ya beşdarvanan , di her aris û demê vala de, ciwan çi dikirin çi nedikirin ji hev dipirsîn û hewl didan xebatên atolyeyê ku nedikarî tevlî bibin, fêr dibûn.

Her weka ku min di destpêka nivîsê de amaje pê kire, ciwanan taybetiyên xwe yên cûda û hevpar bi awayekê ahengdar nişanê hev didan. Dans û muzîka kum in pûte bi giringî û heyîna wê dida, serekên van taybetiyan bûn. Herçend ku gotinên muzîkê û detayên biçûk yên dansê cûda bin jî ciwan herdem bi ahengê ew bi hev va gire didan. Wexta ku dengê muzîkê dihat mil vedibûn û hama wisa govend digirte û çêja şahiya bihevreyî dikirin. Ev bihevreyî dê tenê bi şahiyan nemana di heman demê de di roj , meh û salên ayendeyê de bi hevparî kar bikirana bi hev ra çareserî ji arîşa ra peyda bikirana . Li gorî ku ji parvekirinên ku di dema kampê de dihat belavkirin diyar bû ku dê ew pek bihata. Dema xwarinê , hevalekê min yê ku ji ber şer terka mala xwe kiribû û hatibû Tirkiyê ewsa got. Em bîra trêneka ku ji ray derketiye, bikin, em hemû di hundurê trênê de ne û divê em hemû bi hev re vê trênê bixine raya wê.

Erê! Gellek rast digote. Em wek trêna ji ray derketî ne. Dibe ku em di vagonên cûda de bin lê em di heman trênê de ne; hinek ji me makînîst, hinek ji me rêwî , hinek jî peywirdarên trênê. Bi hev re çi ji destê me bê em dikarin vê bixine raya wê . Gelo çawa? Her wek li vê kampê ; bi hürmet nîşandana beranberî, bi jihev hezkirinê, bi komxebatê, bêyî” yêndinkirin”ê, bi yekser têkilîdanînê û heta ji destê me bê bi berpirsiyarbûnê…Me hefta bihûrî li vê kampê piçek be jî ji bona ku vê trênê bixine rê me beşdarî tê kire. Niha jî dem dema li mala xwe, li taxa xwe , li dibistanên xwe , li karê xwe belavkirina wan e.

Ma hûn naxwazin renca û keda we têde hebe?

مخيم التضامن الاجتماعي: أناس التشابه والاختلاف في مكان واحد

الأسبوع الماضي شاركت في اسطنبول في مشروع كان اسمه إي مه جه مخيم التضامن الاجتماعي. وفي هذا المخيم كان قد التقى 48 لاجئ و 48 شاب تركي حضروا من مناطق مختلفة في تركيا. جمعية هابيتات, المفوضية السامية العليا لشؤون اللاجئين في الأمم المتحدة _ BMMYK (UNHCR), وبالاشتراك مع إدارة الهجرة تم تنفيذ المشروع, وقد تم المشروع بهدف دعم الكفاءات و تطوير التضامن الاجتماعي للشباب الذين يمتلكون العديد من الميزات المشتركة والمختلفة.

المخيم الذي استمر 4 أيام اليوم الأول التعارف والتعريف بالبرنامج الى آخره. وفي أثناء تواصل أنشطة الدخول, اليوم الثاني بدأ البرنامج بلوحة كانت تحتوي على مكان لتكلم الممثلين والمتحدثون المدعوون. تعدد أصوات هيكل اللوحة واحتوائها على وجهات نظر مختلفة أثار انتباه الشباب المشاركين بشدة. وباستمرار اليوم بدأنا بحلقات عمل مختلفة وهي التي شكلت الخطوط الرئيسية للبرنامج. في حلقات العمل هذه كان هناك محاور موحدة. المحاور كانت على هذا الشكل: الحوار بين الثقافات وسرد القصص, التنظيم والوصول إلى المعلومات, وسائل الإعلام الجديدة وخطاب الكراهية, المساواة بين الجنسين, حلقة عمل فيلم قصير. كل حلقة قيمة أكثر من الأخرى قام المشاركين باختيار حلقة العمل التي يريدون المشاركة بها في اليوم الثاني والثالث وكتابة أسمائهم من أجل حلقات العمل هذه, كون حلقات العمل ثمينة أكثر من الأخرى و بنهاية حب الاستطلاع الرائع الذي كان موجود عند المشاركين في كل فرصة وفي أوقات الفراغ كان الشباب يسأل بعضه البعض ويحاول أن يعلم كل ماتقوم بفعله حلقة العمل التي لم يدخل اليها.

كما تحدثت في بداية المقالة كان الشباب يعرض ميزاته المتشابهة والمختلفة داخل اندماج, وكان يأتي على رأس هذه الميزات الموسيقا والرقص اللتين طالما احترمت وجودهم وأهميتهم دائما, على الرغم من اختلافات بسيطة في كلمات الموسيقا و حركات الرقص كانت دائما تربط الشباب مع بعضهم بانسجام. عندما يأتي صوت الموسيقا تفتح الأذرع أو يدخل بال(دبكة) مباشرة, كانو يتمتعون بطعم المرح معاً, هذا الارتباط لن يبقى فقط في حين المرح, في نفس الوقت سوف يمتد إلى أيام مقبلة, أشهر وسنوات سوف يذهب إلى بناء أعمال مشتركة وإنتاج حلول للمشاكل سويةً, كان واضح هذا الأمر من المشاركات التي كانت تحصل أثناء المخيم. أثناء تناول الطعام قمت بالتحدث مع صديق كان قد ترك بيته خلفه بسبب الحرب وأتى إلى تركيا وقد قال لي ذلك: “لنقم بالتفكير أن هناك قطار خرج من السكة الحديدية وجميعنا في داخل هذا القطار ويجب علينا إعادته إلى السكة الحديدية معاً"

نعم, إنه كان على صواب. نحن نشبه القطار الذي خرج من السكة الحديدية, يمكن أن نكون ذاهبون بقاطرات مختلفة ولكننا جميعاً في قطار واحد. بعض منا ميكانيكي, بعض منا راكب, بعض منا موظف يعمل في القطار...... بقدر مانستطيع علينا أن نضع هذا القطار داخل سكته الحديدية معاً. كيف ؟؟ كما حصل في هذا المخيم, باحترامنا لبعضنا, بحبنا لبعضنا, بالعمل مع بعضنا, في إنشاء اتصال مباشر من دون تهميش وتحمل المسؤولية بقدر مانستطيع... نحن في الأسبوع الماضي في هذا المخيم على الرغم من كوننا جزء إلا أننا ساهمنا في إعادة القطار إلى سكته الحديدية مرة أخرى. الآن في بيتنا, في حيّنا, في مدرستنا, في عملنا, وقت نشر هذا الجهد. أنت ألا تريد

Türkçe ve İngilizce versiyonların yazarı: Barış Can Sever

Yazının düzeltme, diğer dillere çevrilme ve yayımlanma sürecinde destekte bulunan Nazan Bütüner, Joanna Read ve Rama Alsabsabi’ye çok teşekkürler.

Barış Can Sever