DOLAR 0,0000
EURO 0,0000
STERLIN 0,0000
ALTIN 000,00
BİST 00.000
Giriş Tarihi : 12-12-2020 22:51

İKTİDAR NASIL DEĞİŞECEK, MUHALEFET NE YAPACAK?

Uzun bir süredir iktidarın artık değişmesi gerektiği kanısı giderek toplumda yaygınlaşıyor. Ancak endişe, gidenin yerine neyin geleceğinin tam olarak bilinmemesi ve buna dayalı olan inançsızlık. Bunu giderme görevi elbette en başta muhalefetteki siyasi partilere ve bu partiler arasında bir nevi koordinasyon görevi üstlenmiş olan ana muhalefet partisi CHP’ye düşüyor. Lakin muhalefet ile ilgili de toplum tabanında tam bir güven olduğu söylenemez. Bu konuda henüz bir netleşme yok maalesef.

TOPLUMSAL KAYGILAR

Bu noktada şöyle eleştiriler ön plana çıkıyor:

Bir kere herşeyden evvel yaşananlar karşısında genel olarak topluma bir korku iklimi hakim. Muhalif aydınlar, siyasiler tutuklu, seçilmişler görevden alınıp yerlerine kayyumlar atanıyor, insanlar eleştirmekten korkuyor, medya sinmiş durumda. Ekonomi dibe vurmuş, yargıya güven bitmiş, sistem tıkanmış, siyaset olabildiğince kirlenmiş. Böyle bir ortamda bile korku ve ürkü duvarını yıkması gereken Muhalefetin ürkek davrandığı ileri sürülüyor. Muhalefet ürkerse halk ne yapsın?

Muhalefet derin idolojik ayrılıklara sahip, zaman zaman bu noktaları ön plana çıkarabiliyorlar, bu da her an dağılacakmış gibi bir görüntü veriyor, dolaysıyla topluma yeterli ve gerekli güveni vermiyor. Sözgelimi İyi parti zaman zaman milliyetçilik ve HDP’yi dışlama konusunda MHP ile yarışıyor. Oysa temel strateji üzüm mü yemek bağcıyı mı dövmek? Söyler misiniz; bu sitemde bir partinin bir iki milletvekili fazla veya eksik çıkarmasının hiç bir önemi olmadığı bilinirken böyle varyetelere kalkışmak ancak AKP ve onu rehin almış olan MHP’ye yaramaktan başka ne işe yarar?

Önemli bir noktada Muhafazakar seçmenin durumunun belirsizliğini koruyor olmasıdır. AKP’den kopanlar muhalefete gitmiyor, şu anda “gri alanda” beklemeyi tercih ediyorlar. Deva ve Gelecek partileri bekleneni vermediği gibi muhalefetten de kopacakların oluşturacakları yeni particiklerin ne yapacakları bilinmiyor. (Bu sistemde yüzde birlik oylar kazanmaz ama kaybettirebilir. Dolaysıyla olabildiğince Birliği korumak ve büyütmek çok önemli.)

Ve en önemlisi, muhalefetin iktidara geldiği taktirde ne yapacağının hala belirsizliğini koruyor olmasıdır. Bunlar geçiştirilemez, varsa sorunlar halının altına süpürülmek yerine mutlaka tartışılarak çözüme kavuşturulmak zorunda.

DEĞİŞİM NASIL OLACAK?

Anayasa ve rejim değişikliği ister istemez seçim sonrasına kalacak. Ancak unutulmamalı ki seçmeni de zaten seçim sonrası ne yapılacağı ilgilendiriyor ve onu bu durumun gücü motive edecektir. Bir demokratik programdan bahsedilse de bunun tam olarak ne olduğu, nasıl uygulanacağı net değil. Bir umut yaratma ve güven verme sorunu var, iktidara yürürken bunun mutlaka aşılması lazım.

O yüzden demokratik geçiş programı üzerinde, asgari düzeyde de olsa, bir mutabakat sağlanarak topluma sunulmalıdır. Bu anayasal zemin ve politik program inandırıcı olursa topluma umut verecektir. Umut ise muhalefete yönelmek için gerekli güveni sağlayacaktır.

GÜÇLENDİRİLMİŞ PARLEMENTER SİSTEM

Örneğin sürekli sözü edilen “Güçlendirilmiş parlementer sistemin” köşe taşları nelerdir? Geçiş sürecindeki değişim nasıl olacak? Değişimin hızı, yönü ve niteliği nasıl olacak? Bunlar netleşmeli. Çünkü, ne yazık ki hala toplumun önemli bir kesiminde, gelen gideni aratır psikolojisi hakim. Bu zihni ve psikolojik bariyer mutlaka ortadan kaldırılmalıdır. Bu da ancak netlik ve açıklıkla aşılabilir.

Toplum mevcut tek adam sistemini benimsemedi. Metropol Sosyal ve Stratejik Araştırma Merkezinin yaptığı son kamuoyu araştırmasına göre, Türkiye’nin genel gidişatı hakkında karamsar bir havanın olduğunu net biçimde ortaya koyuyor.  Yapılan araştırmada seçmenlerin % 64’ü Türkiye’nin genel olarak kötüye gittiği kanısında. İyiye gittiğini belirtenler % 22. Karamsarlık, son beş yılda ölçülen en yüksek düzeye çıkmış durumda. İktidar ortağı partilerin seçmenlerinde de memnuniyetsizlik var; AK Partililerin % 41’i, MHP’lilerin ise % 51’i yarının bugünden daha kötü olacağı düşüncesinde. Başta iktidar partisi olmak üzere bu partilerden gittikçe artan oranda kopmalar oluyor.

Ekonomide, hukukta ve demokraside köklü bir değişikliğe ihtiyaç olduğunu düşünenler halkın % 69’unu oluşturuyor. % 15’lik bir kesim, köklü değil ama kısmi bir iyileşmeyi savunuyor. Herhangi bir değişikliğin gerekmediği görüşünde olanlar ise sadece % 9’luk küçük bir grup. Halk reform istiyor ama bu konuda iktidara karşı ihtiyatlı; iktidarın reform söylemine % 30 inanırken, % 60 inanmıyor. AK Partililerin % 34’ü, MHP’lilerin yarısı reform söylemine kuşkuyla yaklaşıyor.

İKTİDARIN ANAHTARI

Vahap Coşkunun da belirttiği üzere, bu Araştırmaya göre, “kararsızlar” dağıtılmadan partilerin oy destekleri şu şekilde gerçekleşiyor: AK Parti % 30.2, CHP % 16.4, İYİ Parti % 8.2, HDP % 7.6 ve MHP % 6.7. Kararsız olduğunu söyleyen, cevap vermeyen ve sandığı protesto edeceğini belirtenlerin oranı ise % 27’yi buluyor. Yani birinci sıradaki AK Parti ile kararsızlar arasında 3 puanlık bir fark bulunuyor.

Kararsız seçmenlerin % 23’ü bir önceki seçimde oy verdiği partiye yakın dururken, % 21 başka bir partiye oy vermeye yakın olduğunu söylüyor. % 56’sı ise kime oy vereceği konusunda cevap vermiyor veya fikir belirtmiyor. “Hangi partilere kesinlikle oy vermezsiniz?” sorusunu kararsızların % 23’ü HDP, % 13’ü AK Parti olarak yanıtlıyor. Diğer partilere mutlak karşıtlıkları ise daha düşük dozda seyrediyor. Kararsızların % 55’i asla oy vermeyecekleri partiler konusunda da kararsız!  

Sayılarının bu derece fazla olmasından ötürü, iktidarın anahtarı da kararsızların cebinde duruyor. Başta AK Parti ve CHP olmak üzere partileriyle aralarına mesafe koyan seçmenler, kararsız şemsiyesi altında toplanıyor. Henüz bu geniş kitle, başka bir partiyi de kendisine adres olarak bellemiş görünmüyor. Hülasa ortaya “ekonomi ve siyaseti yönetmekte başarısız bir iktidar ile kararsızlar kitlesinde biriken oyları kendine çekmekte başarısız bir muhalefet” durumu çıkıyor.

ÖNEMLİ BİR SORU???

Soru şu: Toplumsal rahatsızlık hayli artmışken; genel tablo iktidar bloğunun daralmasına işaret ediyorken; şartlar hiç olmadığı kadar olgunlaşmışken; değişim beklentisi bu kadar yaygınken, iktidar bloğu bir türlü arzulanan genişlemeyi neden sağlayamıyor?

Unutmayalım ki belirsizlik sürerse, bu sadece kararsızların artmasına neden olur. Şimdilerde bile oranları toplam seçmenin yüzde yirmisini aşmış durumda. Kararsızların da son tahlilde ne yapacağı belli olmaz. Oysa kararsızların adresi muhalefetin iktidarı olmalıdır. Doğru olan, doğal olan budur. Bunun için muhalefet onları ikna etmelidir. Politik hüner bunu gerektirir. Gerisi boş laftır.

Eğer muhalefet kararsızlara itimat telkin edip kendi tarafına yönlendiremezse, kararsızların ayrıldıkları yuvalarına geri dönmeleri ihtimali artar ve dolayısıyla muhalefetin iktidar rüyası da bir kâbusa dönüşebilir.

ÇÖZÜM
 
Peki çözüm ne? Bir kaç tanesini satırbaşları ile söylemek gerekirse şunlar önerilebilir.

Toplum millet ittifakı ve muhalefet blokunda öne çıkan CHP’den daha cesur adımlar ve güçlü bir eylemlilik bekliyor. Örnek; Kılıçdaroğlunun gerçekleştirdiği Demokrasi Yürüşünün sağladığı güveni ve olumlu havayı hatırlayın.

Cumhur ittifakı HDP’yi kriminalize edip millet ittifakı ile bağlarını kesmek istiyor. Böylece muhalefeti parçalayarak küçültecek. Bu iktidar için doğal bir hareket; doğal olmayan muhalefetin bu oyuna gelmesi bu tuzağa düşmesidir. Hiçbir şart ve koşulda bu tuzağa düşülmemelidir.

Yerel seçimlerde beş büyük kentin kedilerinin (AKP ve MHP’nin) elinden alınmasında HDP’nin oynadığı belirleyici rolü bilen cumhur ittifakı aynının genel seçimlerde de gerçekleşmesinden haklı olarak korkuyor. Çünkü iktidarı değiştirecek kilit parti ittifaklarda resmen yer almayan HDP’dir. Bahçeli boşuna HDP kapatılmalı demiyor...

Son olarak şunu söylemek isterim: Muhalefeteki siyasi partilerin aşağıdan gelen toplumsal muhalefetle buluşması gerekir. (Alana inmek elzem) Dağınık olan toplumsal muhalefetin taleplerini ortaklaştırarak iktidara taşıması başarısını göstermesi gerekiyor. (Güçlü bir iktidar programı ve geçiş sürecinin nasıl olacağının açıklığa kavuşması elzem)

Bunlar gerçekleştiği taktirde, yani iktidara gelmek ve gelinen iktidarı demokratikleştirmek gerçekleştiğinde, bu sadece ülkenin iktidar ve rejim sorununu çözmekle kalmayacak aynı zamanda ülkenin birikmiş sorunlarının çözümümün nirengi noktası olacaktır. Şimdi değilse ne zaman? Sen değilsen kim?

Prof. Dr. Ahmet Özer

DİĞER YAZILARI Toroslar'da Seçim Nasıl Kazanılır? KATILIMCI, DEMOKRATİK ve GÜÇLÜ YEREL YÖNETİMLER MODELİMİZ SUSKUNLUK SARMALI SEÇİME GİDERKEN DEMOKRASİ VE HUKUK-1 YENİ SEÇİM YASASININ HEDEFLEDİĞİ NEDİR? İNSAN ve İNSAN HAKLARI HEGEMONYANIN SONU MU? VAKIF KONUŞMASI AYDIN ve SORUMLULUĞU ÜZERİNE DÜŞÜNCELER BİR ANMA, İKİ BÜYÜK BİLİM İNSANI DOĞUMUN MUCİZESİ İLE ÖLÜMÜN İHTİŞAMI ARASINDAKİ İNSANIN SEFALETİ! KILIÇDAROĞLUNUN KÜRT SORUNU SÖYLEMİ VE YARATTIĞI TEPKİLER ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME 12 EYLÜL TARİHİN GÖĞSÜNDE BİR KARA LEKEDİR Kapitalizmin Aç Gözlülüğü TALAİBAN’IN AFGANİSTAN İSLAM EMİRLİĞİ MUAMMASI, ETKİLERİ VE SONUÇLARI KİNYAS İBRAHİM MİRZOYEV’İN ANISINA İşleyen Süreçler ve Devam Eden Krizlere Sistemik ve Sosyolojik Bir Bakış ÇÖZÜM ve DİYARBAKIR ZİYARETİ...!? Bir Yazar: Yaşar Kemal – 1 Temiz Toplum ve Temiz Siyasete Giden Yolda Siyasi Partilerin Rolü İNSAN DEDİĞİN NEDİR Kİ? ÖZGÜRLÜK ONU SAVUNMA CESARETİNİ GÖSTERENLERİN HAKKIDIR. KORONA ve SONRASI DÜNYANIN HALİNE POLİTİK BİR BAKIŞ YÜZLEŞMEK...! SUSKUNLUK SARMALI İnsanoğlunun Huzur ve Erdem Arayışı: Kiynisizm ve Hedonizm Arasındaki Yol Mutlu Olma Arayışının Sosyo Psikolojik Temelleri ve Freud Gerçeği MUTLU OLMA ARAYIŞININ SOSYO PSİKOLOJİK TEMELLERİ VE FREUD GEREÇEĞİ ACININ ve NEFRETİN KADINLARI...!? SÖZÜN NAMUSUNA VE İNSAN ONURUNA BAĞLI BİR YAZAR: YAŞAR KEMAL DİLİN ÖNEMİ ve DÜNYA ANA DİL GÜNÜ SEVGİ VE GÜN ÜZERİNE Yeni Anayasa Nasıl Yapılmalı ve Neler İçermeli? İKTİDARIN REFORM SÖYLEMİ...! 2020’DEN 2021’E DEVREDEN DÖRT KRİZ YENİ YIL Mİ, DEDİNİZ..!? EKRAN TACİZİ...! TARİHSEL VE KÜLTÜREL BİR VARLIK OLARAK İNSAN BİLİM VE BEYİN GÖÇÜ SORU SORMANIN MAHARETİ PİŞO MIHEME BİR ÖMRÜN İKİ HİKAYESİ AŞI MUAMMAYA DÖNMESİN...! ÖĞRTEMEN CHP Genel Sekreteri, Sayın SELİN SAYEK BÖKE’nin MESİAD’daki TOPLANTISINDAN NOTLAR CHP GENEL SEKRTERERİ SELİN SAYEK BÖKE İLE TOPLANTI HANGİ CUMHURİYET? PAŞA VE DÖRT KARISI HAYVANDAN TANRIYA! TEKNOLOJİNİN YAPTIKLARI AÇISINDAN İNSAN !-8 İNSANIN MACERASINA DAİR- 7 Başkan Seçer 'le Bir Saat İnsana Dair Düşünceler 1-) HAYATTAN DERSLER...! YAŞAMIN SIRRI YAŞAM(AK) NEDİR? -1- ÖLÜM VE ÖLÜMSÜZLÜK! BABALAR VE OĞULLAR (Sizin Hiç Babanız Öldü mü?) ANNELER GÜNÜN ESBABI MÜCİBESİ...! DOĞA VE ÇEVRE İLE YÜZLEŞMEK KENDİMİZLE YÜZLEŞMEK-3- KENDİMİZLE YÜZLEŞMEK -2 (VE MAKYAVELİZM’İN BİZİ GETİRDİĞİ YER) KENDİMİZLE YÜZLEŞMEK..! -1- YÜZLEŞME...! ÇAĞRI.! NORMALLEŞME NE ZAMAN BAŞLAYACAK-2-
Yol Durumu
E-Bülten Kayıt
ARŞİV ARAMA