“Nas” (tek “s” ile) insan demektir. Bizim hocalar bu “nas’ı cemaat, insanlar anlamında da kullanır. Bu biraz mecazlı (metaforik) anlatımdır.
Bir de “nass” vardır; (iki “ss” ile). Bilindik, gerçeklik, kesin karar, tartışılmaz gerçeklik; yasal olan, kesin emir anlamında bir sözcüktür.
İslam Dünyasında bir fıkıh terimi olarak “açık ve sarih hüküm”; herkesin “fikir birliğine vardığı yargı” anlamında kullanılır…
***
Cumhur Başkanımız başımızın belası faiz konusunda “nass”tan söz etti. “Nas ortada. Nass ortada olduğuna göre sana bana ne oluyor?” dedi.
Sanki fikir birliğine varılmış yargıdan öte, bir Kur’an hükmünden söz ediyormuş gibi, İslamî bir kuraldan söz ediyormuşçasına, “tartışılamaz, üzerinde konuşulamaz bir yargı- ayet”ten söz ediyor edasıyla...
Keşke böyle bir şey yapmasaydı. İnsanımız bu fıkıh terimi olan “nass”a inançsal bir anlam yükler de doların, enflasyonun yükseldiğini görürse inancı sarsılmayacak mı?
Uzatmayalım:
“Nass” bir Kur’an hükmü değildir.
“Nass” bir fıkıh terimidir.
“Nass” üzerinde “tartışılamaz” doğruları ifade eden bir terim olsa bile çağımız ekonomisi bakımından üzerinde fikir birliğine varılmış bir yargıyı ifade etmemektedir.
Dahası biz devlet olarak faize para alıyoruz, faiz ödüyoruz, vatandaştan verdiğimiz krediler için ve vatandaşımızdan vaktinde ödeyemediği borçları için faiz alıyoruz.
Bu “nass” söylemleri ile yine bir kandırma/ kandırılma durumuyla mı karşı karşıyayız?
***
Konuyu iyi bilenler lütfen bizi aydınlatsınlar.
Ahmet Ümit Aloğlu