Öncelikle “kültür” sözcüğünü tanımlamalıyız; ancak tanım yapmak yerine kültür kavramının içeriğini belirlemenin, tanımı da oradan üretmenin daha doğru olacağı kanısındayım:
Kültür,
bir toplumda,
- toplumun üyeleri arasında paylaşılan,
- nesilden nesle devredilen,
- zamanla biçimlenen,
- öğrenilmiş kalıplar halinde yaşamımızda yer alan,
- normlar, inançlar, maddi ve manevi değerlerle
- toplumsal yaşama biçimi kavramlarını kapsayan bir sözcüktür.
Tanımı siz yapını.
Tanımı yaparken özen göstermeniz gereken hususlar var.
Toplumun kültürü; toplumdaki ilerlemenin, üretimin, eğitimin, güzel sanatların, insanların birbirine ve topluma bakış açısının göstergesidir; tanım bu kavramları da kapsamalıdır.
***
Bize verilmiş kültürel hedef ise “…kültürümüzü çağdaş uygarlığın üstüne çıkarmak” ülküsüdür.
Bu direktiften öğreniyoruz “kültür”, “uygarlığın” temel unsurudur.
Buraya dek sıraladığım hususlar tartışılmasa da şu soru, gündemdeki yerini koruyor:
Bizim içinde yer almak istediğimiz uygarlık ailesinin kültürü hangi kültürdür?
Katılmak ve kültürümüzü üstüne çıkarmak istediğimiz çağdaş uygarlık hangi kültürün eseridir?
Çağımıza uyum sağlayacak, yaşam dinamiklerini bilimden alan, insan ruhunu olgunlaştıran, zenginleştiren kültür mü; yoksa “biat” kültürü mü?
İktidarımız,
itibar ettiği dinsel çevrelerle, (tarikatlar, cemaatler vs. vs.)
Demeçleriyle,
Diyanet İşlerine yüklediği misyonla,
Vakıflarıyla,
Dernekleriyle,
Çağdaş yaşama ve kültüre;
Çağdaş kültürü yaşatacak kurumlara bakışıyla,
Sanata ve sanatçıya karşı duruşuyla,
Sanatçılara hizmet veren kurum ve kuruşlara yaptığı baskı ile
bizi biat kültürünü içselleştirmeye zorluyor.
…
***
Kafamızı kumdan çıkarırsak bu ilk göreceğimiz şudur:
Homo Sapiens hiçbir çağda geriye gitmemiştir. Onun iyiye, güzele, yararlıya doğru ilerleyişini durdurmak isteyenler çıkmıştır; ancak o, aklıyla ve ürettiği bilimsel verilerle ve o bilimsel verilere dayalı teknoloji ile ilerlemiştir…
İlerlemeye de devam edecektir; insan soyu evrilip başka bir canlıya dönüşene kadar…
A. Ümit Aloğlu,13.02.2022, Kuzucubelen